Kolonoskopia - przygotowanie do kolonoskopii
Kolonoskopia to badanie, które umożliwia obejrzenie wnętrza całego jelita grubego przy użyciu giętkiego endoskopu (kolonoskopu) o grubości palca wskazującego. Głównym celem wykonywania kolonoskopii jest ocena błony śluzowej jelita grubego. Jak przygotować się do tego badania? Jak przebiega kolonoskopia?
Spis treści
- Wskazania do przeprowadzenia kolonoskopii
- Jak się przygotować do kolonoskopii?
- Przebieg kolonoskopii krok po kroku
Kolonoskopia polega na wprowadzeniu kolonoskopu do jelita grubego poprzez bańkę odbytnicy, esicę i okrężnicę zstępującą, poprzecznicę i okrężnicę wstępującą do zastawki krętniczo-kątniczej. Przy użyciu dodatkowych instrumentów, podczas kolonoskopii istnieje możliwość pobrania wycinków śluzówki do badania histopatologicznego i wykonania zabiegów endoskopowych takich jak
- usuwanie polipów (polipektomia);
- tamowanie krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego
- poszerzenie zwężeń jelitowych (np. po zabiegach operacyjnych);
- w nieoperacyjnych nowotworach paliatywne zmniejszenie masy guza w celu uzyskania drożności dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Wskazania do przeprowadzenia kolonoskopii
Wskazania do wykonania kolonoskopii to:
- badanie profilaktyczne raka jelita grubego;
- polipy jelita grubego;
- krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego;
- zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia, biegunki, ołówkowate stolce);
- niedokrwistość z niedoboru żelaza;
- uchyłki jelita grubego;
- choroby zapalne jelit.
Polecany artykuł:
Sukces przesiewowej kolonoskopii
Po wprowadzeniu kolonoskopii – endoskopowego badania jelita grubego – do badań przesiewowych, w ostatnich 15 latach aż 9 tys. Polaków zostało uchronionych przed rakiem jelita grubego. Prof. Jarosław Reguła, kierownik Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej Centrum Onkologii w Warszawie, mówił o tym podczas 19. światowego kongresu nowotworów przewodu pokarmowego w Barcelonie. Kolonoskopia (wziernikowanie jelita grubego) pozwala wykryć i usunąć polipy, które mogą się przekształcić w nowotwór złośliwy. Onkolodzy podejrzewają, że wszystkie złośliwe guzy jelita powstają z polipów, dlatego ich wykrycie i usunięcie jest tak istotne w profilaktyce nowotworów jelita grubego. W Polsce w badaniach przesiewowych kolonoskopia jest wykorzystywana od 15 lat. Od 2012 r. wysyłane są zaproszenia listowne do osób w wieku 55-64 lata, bo w tej grupie a 5% jest zagrożonych rozwojem raka jelita grubego. Dotychczas przeprowadzano rocznie 50 tys. takich badań. W 2017 r. po raz pierwszy w ramach badań przesiewowych refundowanych z budżetu wykonanych zostanie w Polsce aż 110 tys. kolonoskopii, ponad dwa razy więcej niż w latach poprzednich. Będzie to możliwe dzięki zwiększeniu ich finansowania.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
Jak się przygotować do kolonoskopii?
Odpowiednie przygotowanie do kolonoskopii należy rozpocząć na 7 dni przed badaniem:
- przerwać przyjmowanie preparatów żelaza;
- osoby przyjmujące leki antyagregacyjne (hamujące czynność płytek krwi) typu aspiryna, acard itp. – powinni przestać je przyjmować po wcześniejszej konsultacji z lekarzem, który zlecił stosowanie tych leków;
- osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe typu sintrom, syncumar, acenocumarol – powinny koniecznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym leczenie przeciwzakrzepowe w celu zmiany leków na heparynę niskocząsteczkową;
- chorzy na cukrzycę oraz inne poważne choroby przewlekłe mogące wpływać na przygotowanie do badania muszą wcześniej skontaktować się ze swoim lekarzem, aby indywidualnie ustalić szczegółowy plan postępowania;
- przerwać spożywanie owoców pestkowych, zwłaszcza z drobnymi pestkami (kiwi, truskawki, winogrona) oraz pieczywa z ziarnami, musli, siemienia, maku itp. Należy również unikać spożywania buraków czerwonych (buraki fałszują kolor śluzówki jelita).
Na 3 dni przed badaniem kolonoskopii należy
- nie spożywać posiłków stałych;
- wskazana jest dieta płynna - dowolna ilość kawy, herbaty, wody, soków bez miąższu owocowego oraz zup bez warzyw i dodatków.
W dniu poprzedzającym badanie kolonoskopii
- można zjeść jedynie śniadanie, bez napojów gazowanych i mleka;
- należy rozpoocząć stosowanie doustnych leków przeczyszczających (makrogoli lub fosforanów). W każdej pracowni ednsoskopowej, wykonującej kolonoskopię, przekazuje się pacjenotm informacje na temat przygotowania do badania oraz preparatów do zażycia.
Polecany artykuł:
Przebieg kolonoskopii krok po kroku
1. Przed badaniem należy przebrać się w odzież ochronną i położyć się na leżance do badań. Najczęściej stosowane jest ułożenie na lewym boku z podciągniętymi kolanami w kierunku brody, w czasie kolonoskopii może jednak zaistnieć konieczność zmiany pozycji ciała w celu lepszego uwidocznienia jelit.
2. Lekarz ogląda najpierw okolicę odbytu (sprawdza, czy nie ma tam przetok, guzków krwawniczych, ropni), smaruje żelem miejscowo znieczulającym, a następnie wykonuje badanie per rectum (badanie palcem przez odbyt). Badaniu kolonoskopii może towarzyszyć uczucie rozpierania, wzdęcia oraz skurczów w jamie brzusznej, dlatego też może być wykonane w znieczuleniu ogólnym dożylnym, co pozwoli lepiej znieść badanie. Powietrze, które jest wdmuchiwane do światła jelita, aby uwidocznić jego ściany i umożliwić przesuwanie endoskopu coraz dalej, może powodować uczucie dyskomfortu. Nie należy się krępować, gdy gazy, bądź płyn wydostaje się w czasie badania przez odbyt, ponieważ jest to częsta sytuacja. Badanie kolonoskopii z reguły trwa od 15 do 40 minut. W niektórych przypadkach nie udaje się wprowadzić kolonoskopu do samego końca jelita grubego (tam, gdzie łączy się ono z jelitem cienkim). W takiej sytuacji lekarz może zlecić inne badania dodatkowe lub uznać, że wykonana niepełna kolonoskopia jest wystarczająca.
Czytaj też: Kolonoskopia - czy boli?
