Powikłania po porodzie
Powikłania śródporodowe, a także powikłania poporodowe to wszystkie problemy, które dotyczą młodych mam. Niektóre są stosunkowo łatwe do opanowania i można to czynić korzystając z tzw. domowych sposobów, inne są na tyle poważne, że wymagają podjęcia interwencji lekarskiej. Warto przed rozwiązaniem ciąży odbyć rozmowę z lekarzem prowadzącym, nie tylko na temat samego przebiegu porodu, ale także o możliwych wczesnych i późnych powikłaniach oraz o sposobach radzenia sobie z nimi.
Spis treści
Powikłania po porodzie mogą dotyczyć nie tylko matki, ale i dziecka. Problemy kobiet bezpośrednio po porodzie, pojawiające się bezpośrednio po urodzeniu dziecka zależą w dużym stopniu od rodzaju zakończenia ciąży. Należy wyraźnie podkreślić, iż cięcie cesarskie to zabieg operacyjny, i w tym przypadku powikłania mogą dotyczyć każdego momentu operacji, począwszy od znieczulenia.
Najczęstszym objawem, wspólnym dla obu porodów są silne dolegliwości bólowe. W przypadku cięcia cesarskiego dolegliwości są skoncentrowane wzdłuż rany pooperacyjnej, a poza tą lokalizacją pacjentki uskarżają się na dyskomfort w okolicy obu podżebrzy, co jest związane z samym wydobyciem dziecka podczas operacji.
Kobiety po porodzie fizjologicznym mogą odczuwać dolegliwości bólowe w obrębie niemalże całego ciała, co jest związane z dużym wysiłkiem fizycznym podczas porodu, kiedy to angażowane są różne grupy mięśniowe. Mogą pojawić się takie objawy, jak po intensywnym treningu na siłowni, bez uprzedniego przygotowania.
Kolejnym problemem, który dotyczy kobiet po cięciu cesarskim jest uczucie dyskomfortu po założonym cewniku, obarczającym zgromadzony w pęcherzu moczowym mocz. Bardzo często dochodzi do podrażnienia cewki moczowej, delikatnych otarć, które stają się wrotami infekcji.
Następstwa porodu
Pierwszym zauważalnym powikłaniem albo naturalną konsekwencją porodu drogami i siłami natury są pęknięcia krocza. W przypadku pierwiastek w wielu ośrodkach nakłania się do wykonania niewielkiego nacięcia krocza, ponieważ rana po takim obrażeniu jest dużo mniejsza i stosunkowo prostsza do zaopatrzenia niż pęknięte krocze. Stopień pęknięcia jest różny.
Czasami są to jedynie drobne otarcia śluzówki, ale zdarza się, że zakres rozwarstwienia poszczególnych warstw krocza dotyczy także mięśnia zwieracza odbytu. Bardzo często dopiero po kilku latach pacjentki zgłaszają pierwsze problemy: nietrzymanie moczu, początkowo po większej aktywności fizycznej, natomiast po pewnym okresie czasu nawet w warunkach statycznych.
Dużo rzadziej kobiety wymieniają problemy z nietrzymaniem stolca. Natomiast najbardziej powszechną przypadłością są dolegliwości bólowe podczas stosunku płciowego. Czasami jest to tylko nieznaczny dyskomfort, ale wszystkie kobiety są zgodne, iż życie seksualne po porodzie jest zupełnie inne. Kolejnym częstym problemem są hemoroidy, czyli guzki krwawnicze, powiększające się już podczas ciąży.
Inne problemy pojawiające się po porodzie
Przede wszystkim dolegliwości bólowe podbrzusza o charakterze skurczu. Pacjentki powinny zostać odpowiednio poinstruowane jak należy interpretować ból i która sytuacja wymaga interwencji. Większość dolegliwości to fizjologiczne skurcze, które mają na celu obkurczenie rozciągniętej macicy w czasie ciąży. Po wykluczeniu tej przyczyny nasilający się ból brzucha może sygnalizować niedrożność przewodu pokarmowego czy w kazuistycznych przypadkach krwotok wewnętrzny.
Obfita wydzielina pochwowa o intensywnym, przykrym zapachu z towarzyszącym bólem mięśnia macicy o charakterze skurczu, a także z gorączką co sugeruje zakażenie i wymaga włączenia antybiotykoterapii szeroko widmowej, a więc takiej, która powinna być skuteczna na wiele szczepów bakterii
Stan zapalny gruczołu piersiowego jedno- lub obustronny, który związany jest z zatkaniem przewodów mlecznych. Jako inną przyczynę podaje się mikropęknięcia brodawek sutkowych, które wówczas stanowią wrota do infekcji. Manifestacja kliniczna to przede wszystkim: nadmierna tkliwość podczas próby palpacji, czasami wyciek patologicznej treści z brodawek sutkowych.
W większości przypadków rekomendowaną formą terapii jest antybiotykoterapia. Rzadko, aczkolwiek nie należy to do stricte kazuistycznych sytuacji mamy do czynienia z powstaniem ropnia piersi, czyli ograniczonego zbiornika ropy. U tych pacjentek postępowaniem z wyboru jest nacięcie zmiany i ewakuacja patologicznej treści.
Obrzęki - objaw będący konsekwencją gromadzenia się nadmiernej ilości wody w organizmie. W takiej sytuacji należy zachować dużą czujność. Może to być pierwszy objaw stanu przedrzucawkowego. Sytuacja położnicza zarezerwowana przede wszystkim dla okresu ciąży, ale zdarza się, iż pojawia się w okresie połogu.
Poza obrzękiem kończyn mogą pojawić się obrzęki innych części ciała, w tym nawet twarzy. Dodatkowo nudności, wymioty, a w dalszej kolejności bóle głowy i zawroty głowy. Taka sytuacja wymaga natychmiastowej interwencji.
Rozstępy skórne - chyba najczęstsze powikłanie kosmetyczne. Rynek obfituje w preparaty dedykowane kobietom w ciąży, które mają zadbać o skórę pacjentki i uchronić ją do powstawania nieestetycznych zmian.
Należy pamiętać, iż w walce z tym problemem rekomendowana jest odpowiednio zbilansowana dieta, a także aktywność fizyczna. To działania profilaktyczne, natomiast, kiedy rozstępy już się pojawią pozostają preparaty dermatologiczne rozjaśniające blizny, a w ostateczności zabiegi chirurgii plastycznej.
Niektóre powikłania płodowe
Temat powikłań po porodzie jest bardzo obszerny i dotyczy nie tylko matki, ale również jej nowonarodzonego dziecka. Niektóre z komplikacji okołoporodowych mogą być na tyle groźne, że prowadzą do zgonu.
Największa śmiertelność wśród noworodków w okresie około urodzeniowym dotyczy Azji. Przykładem relatywnie częstego problemu jest owinięcie sznurem pępowinowym karku płodu. Jest to, poza zapytaniem o płeć jedno z najczęstszych pytań przyszłych mam podczas rutynowego badania ultrasonograficznego.
Taka sytuacja wymaga ścisłego nadzoru, zwłaszcza podczas porodu fizjologicznego, kiedy to może dojść do zaciśnięcia światła tego naczynia co prowadzi do niedotlenienia. Dlatego tak dużą wartość przypisuje się śródporodowym zapisom KTG.
Nadal panują sprzeczne zdania dotyczące opisów badań USG czy powinno się umieszczać taki wpis w wyniku. Wydaje się, że ma to największą wartość w badaniu poprzedzającym poród, dzięki temu zespół położniczy ma szansę odpowiednio się przygotować.
Inny rodzaj zagrożenia, który związany jest ze sznurem pępowinowym to wypadnięcie pępowiny kiedy to podczas porodu pępowina staje się punktem prowadzącym i wysuwa się do światła ujścia wewnętrznego. Taka sytuacja jest dużym zagrożeniem dla matki i dziecka, dlatego należy przeprowadzić konwersję z porodu pochwowego na poród operacyjny.
Tu zostały tylko nadmienione powikłania płodowe, których mnogość jest duża i przekracza zakres niniejszego artykułu.