Siniaki: przyczyny i objawy. Na jakie choroby mogą wskazywać?

Siniaki to zmiany, które pojawiają się na skórze między innymi po doznaniu jakiegoś urazu. Utrzymują się one zwykle przez kilkanaście dni, po czym - całkowicie samoistnie – zanikają. Przeczytaj, dlaczego u ludzi pojawiają się siniaki oraz czy istnieją sposoby na to, aby przyspieszyć ich zanikanie. Jakie mogą być też przyczyny samoistnego pojawiania się siniaków?

Spis treści

1. Czym są siniaki?
2. Przyczyny siniaków
3. Siniaki a płytki krwi
4. Siniaki a naczynia krwionośne
5. Siniaki a zaburzenia krzepnięcia krwi
6. Domowe sposoby na siniaki
7. Apteczne preparaty na siniaki
8. Kiedy udać się z siniakami do lekarza?

Czym są siniaki?

Siniaki (w medycznej terminologii określane jako podbiegnięcia krwawe) to rozmaitej wielkości krwotoki podskórne. Typowo pojawiają się one bezpośrednio w tkance podskórnej. Czasami jednak sińce rozwinąć mogą się też w obrębie głębiej położonych tkanek. Do ich występowania dochodzi wtedy, gdy u pacjenta ma miejsce wynaczynienie, czyli wydostanie się poza naczynia krwionośne krwi.

Przyczyny siniaków

Najczęściej siniaki powstają wskutek uszkodzenia naczyń krwionośnych, do którego dochodzić może z powodu jakiegoś urazu. Wtedy te zmiany są wyjątkowo widoczne u najmłodszych, którzy nierzadko upadają czy – z nieuwagi – uderzają nieświadomie w różne domowe przedmioty.

Zdarza się jednak tak, że pacjent odnotowuje u siebie obecność siniaka, a jednocześnie nie kojarzy on żadnej sytuacji, w której mógł się o coś derzyć. Tendencja do łatwego pojawiania się zasiniaczeń na skórze zdecydowanie powinna przykuć uwagę pacjenta. Może to być bowiem oznaka zaburzeń czynności płytek krwi, nieprawidłowości dotyczących naczyń krwionośnych czy jakiegoś rodzaju zaburzeń krzepnięcia krwi.

Siniaki a płytki krwi

Płytki krwi (trombocyty) biorą udział m.in. w krzepnięciu krwi. Z tego powodu nieprawidłowości dotyczące zarówno ich czynności, jak i ilości mogą prowadzić do łatwego pojawiania się u pacjenta siniaków. Zmniejszona liczba płytek krwi może być konsekwencją niedoborów pewnych substancji w organizmie (np. witaminy B12, żelaza czy kwasu foliowego), ale i dochodzić do niej może w przebiegu różnych infekcji (takich jak np. mononukleoza czy różyczka).

Czasami tendencja do łatwego siniaczenia się stanowi objaw choroby nowotworowej. Przede wszystkim warto tutaj wspomnieć o nowotworach układu krwiotwórczego, takich jak białaczki czy zespoły mielodysplastyczne. Siniaki mogą u siebie często obserwować osoby przyjmujące leki przeciwpłytkowe (do których należy m.in. aspiryna) oraz osoby nadużywające alkoholu, u których zaburzona może być zarówno produkcja płytek krwi, jak i ich czynność.

Siniaki a naczynia krwionośne

Ze względu na to, że do siniaków dochodzi w związku z wynaczynieniem się krwi. Raczej nietrudno domyślić się, że mogą one powstawać ze zwiększoną łatwością wtedy, gdy dojdzie do jakiegoś osłabienia struktury ścian naczyń krwionośnych. Takowe zjawisko może być konsekwencją wieku. U osób starszych naturalnie dochodzi do zwiększenia kruchości naczyń prowadzących krew, co wynika z osłabienia budujących je włókien kolagenowych i elastynowych. Nie można jednak zrzucać winy wyłącznie na wiek. Przyczyną osłabienia ścian naczyń może być również i niedobór witaminy C.

Wpływ na stan naczyń prowadzących krew mają także różne hormony. U młodych pacjentek siniaki obserwowane mogą być szczególnie w okresach krwawień miesiączkowych, co może być skutkiem wpływu żeńskich hormonów płciowych na naczynia krwionośne. Dużo jednak większe znaczenie mają w tym przypadku glikokortykosteroidy, czyli hormony nadnerczowe. Sterydy nadnerczowe mają bowiem zdolność do osłabiania syntezy kolagenu – z tego powodu siniaki mogą u siebie często obserwować pacjenci chorujący na zespół czy chorobę Cushinga, ale i te osoby, które z jakichś powodów przyjmują długotrwale preparaty zawierające glikortykosteroidy.

Przeczytaj też: Dieta dla stawów pomoże na stany zapalne i bóle stawów

Siniaki a zaburzenia krzepnięcia krwi

Kolejnym problemem, który może zwiększać możliwość pojawiania się siniaków, są zaburzenia krzepnięcia krwi. Mogą one wynikać z niedoborów czynników krzepnięcia – prowadzić do nich mogą zarówno wrodzone, jak i nabyte patologie. Do pierwszych z wymienionych zaliczyć można np. hemofilię oraz chorobę von Willebranda, do drugich zaś niedobór czynników krzepnięcia wynikający z zaburzeń czynności wątroby lub niedoboru witaminy K.

Zasiniaczenia mogą często także pojawiać się u tych osób, które przyjmują leki przeciwkrzepliwe np. z powodu chorowania na migotanie przedsionków. 

Domowe sposoby na siniaki

Siniaki ustępują całkowicie samoistnie, najczęściej po kilku albo kilkunastu dniach. Niektórzy jednak pacjenci woleliby, aby zmiany te zniknęły z ich skóry zdecydowanie szybciej. Jak najbardziej istnieją metody, dzięki którym można osiągnąć taki rezultat. Wpływ na okres utrzymywania się siniaka ma postępowanie bezpośrednio po doświadczeniu urazu. Warto wtedy w bolące miejsce po prostu przyłożyć chłodny kompres czy jakiś inny zimny przedmiot. Dzięki temu możliwe jest doprowadzenie do obkurczenia naczyń krwionośnych, co ograniczy wypływ poza nie krwi i może to finalnie zmniejszyć rozmiary siniaka.

Polecane bywają też inne metody na siniaki. Jedną z popularniejszych są okłady z liści kapusty. Mają one wywierać działanie zmniejszające obrzęk oraz przeciwzapalne. Jako domowy sposób na siniaki wymieniane są także ciepłe okłady, które można stosować po upływie około doby od pojawienia się siniaka. Mają one za zadanie doprowadzić do rozszerzenia naczyń krwionośnych i przez to przyspieszyć wchłanianie wynaczynionej krwi.

Apteczne preparaty na siniaki

Chcąc przyspieszyć zanikanie siniaków, skorzystać można z domowych sposobów albo zastosować preparaty specjalistyczne. Możliwe jest nabycie np. chłodzących plastrów albo maści zawierających wyciąg z kasztanowca, czy preparatów z arniką.

Przeczytaj też: Jak pozbyć się siniaków na ciele? Sprawdzone sposoby na sińce

Kiedy udać się z siniakami do lekarza?

Ogólnie mówiąc, siniaki to zmiany zdecydowanie niegroźne. Nie oznacza to jednak, że zawsze można je bagatelizować. Czasami zasiniaczenia zdecydowanie wymagają wręcz udania się na konsultację do lekarza. Skonsultować się ze specjalistą należy wtedy, gdy pojawiają się one często, a do tego bez wyraźnej, uchwytnej przyczyny. Tak jak to bowiem wspomniano wcześniej, problem ten może być objawem nawet tak groźnych schorzeń, jak choroby nowotworowe, w przypadku których wczesne rozpoczęcie leczenia zdecydowanie poprawia rokowania pacjenta.

Bibliografia:

• Neutze D., Roque J., „Clinical Evaluation of Bleeding and Bruising in Primary Care”, American Family Physican, dostęp on-line: https://www.aafp.org/afp/2016/0215/afp20160215p279.pdf
• Interna Szczeklika 2019/2020, wyd. Medycyna Praktyczna

Czytaj też: 

• Zapytaj specjalistę - czy z SINIAKA może powstać RAK?
• Hemofilia – dziedziczna choroba krwi
• Czerniak: przyczyny, objawy, leczenie