Płuca palacza - jak wyglądają?

Płuca palacza są czarne jak smoła. Wszystko przez regularne wdychanie tlenku węgla, nikotyny i substancji smolistych zawartych w papierosach. Substancje te zmniejszają ilość tlenu dostarczaną przez krwinki czerwone i tworzą w płucach palacza lepką substancję. W związku z upośledzeniem pracy głównego narządu oddechowego, osoba paląca jest szczególnie narażona na powstawanie licznych chorób płuc, w tym także zmian nowotworowych. Sprawdź, dlaczego płuca palacza są czarne i na jakie choroby płuc jest on narażony.

Spis treści

1. Płuca palacza - jak wyglądają?
2. Płuca palacza - najczęstsze choroby płuc u palaczy
3. Płuca palacza - jak uchronić się przed chorobami płuc?

Płuca palacza - jak wyglądają?

Płuca palacza codziennie są narażone na szkodliwe działanie dymu papierosowego, który zawiera ok. 4000 związków chemicznych szkodliwych dla zdrowia. Trzy z nich są najgroźniejsze:

• tlenek węgla - zmniejsza ilość tlenu dostarczanego do płuc przez krwinki czerwone;
• substancje smoliste - zagęszczają się wewnątrz płuc, tworząc w nich lepką substancję;
• nikotyna - substancja toksyczna, której dawka śmiertelna to od 0,06 do 0,1 grama.

Regularne wdychanie tych substancji upośledza pracę makrofagów pęcherzykowych. Są to rzęski wyściełające płuca, których zadaniem jest mechaniczne oczyszczanie wdychanego powietrza z drobinek kurzu, pyłu i wszelkich potencjalnie szkodliwych substancji dostających się do płuc poprzez drogi oddechowe.

• Skutki palenia papierosów - w jakie mity wierzą palacze?

Normalnie zanieczyszczenia te są usuwane w trakcie kasłania - naturalnego odruchu, który każdy człowiek wykonuje kilka razy dziennie. Jednak regularne osiadające na płucach szkodliwe substancje niszczą rzęski, które przestają funkcjonować i "wymiatać" zanieczyszczenia z dróg oddechowych. Skutkiem jest gromadzenie się coraz większej ilości substancji toksycznych z dymu papierosowego, w tym substancji smolistych, przez które płuca stają się czarne.

• Działanie nikotyny. Jak nikotyna wpływa na zdrowie?

Jakie związki są w dymie z papierosów?

Płuca palacza - najczęstsze choroby płuc u palaczy

Stymulacja płuc do obrony, czyli do wytwarzania większej ilości śluzu przy jednoczesnym uszkodzeniu rzęsek, które nie mogą oczyszczać płuc, upośledza pracę płuc, co zwiększa ryzyko powstania wielu groźnych chorób dróg oddechowych, do których należą:

• rak płuc - największy wpływ na ryzyko zachorowania na raka płuc ma długotrwałe wdychanie dymu tytoniowego, w którym występuje ponad 4 tys. rakotwórczych substancji. Ryzyko zachorowania podnosi także palenie bierne. Objawami nowotworu płuc są: kaszel, duszności, ból w klatce piersiowej i krwioplucie. Podstawą jego rozpoznania jest badanie histopatologiczne, czyli badanie pod mikroskopem wycinków guza pobranych w celu oceny charakteru procesu chorobowego. Materiał jest pobierany np. podczas bronchoskopii - badania endoskopowego dróg oddechowych.
• astma – jest to przewlekły proces zapalny, który prowadzi do nadreaktywności dróg oddechowych, co objawia się przedłużonym skurczem oskrzeli. Objawami astmy są: napady duszności w nocy, nad ranem, po wysiłku fizycznym, przy nagłej zmianie temperatury lub w kontakcie z dymem papierosowym. Ponadto osoba chora ma problemy ze złapaniem tchu i czuje ucisk w piersiach. Charakterystycznymi objawami astmy są także świsty podczas oddychania oraz kaszel: suchy lub z gęstą, trudną do odkrztuszenia wydzieliną (tzw. flegmą).
• rozedma płuc - to choroba, w której dochodzi do nieprawidłowego powiększenia pęcherzyków płucnych, pękania struktur ich ścian, a w konsekwencji do zmniejszenia ich ilości. Wskutek tego dochodzi do zakłócenia procesu przekazywania z płuc do krwiobiegu wdychanego tlenu. Do początkowych objawów rozedmy należą: kaszel, trudności z oddychaniem, a nawet duszności.
• zapalenie oskrzeli to przewlekła choroba, która objawia się bolesnym kaszlem, podczas którego odkrztusza się gęstą wydzielinę, uczuciem bólu za mostkiem, gorączką, trudnościami w oddychaniu i charakterystycznym świszczącym oddechem;

Kiedy zniszczenia płuc, spowodowane przez przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedmę, nałożą się na siebie, rozwija się:

• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Jest to choroba polegająca na znacznym zwężeniu dróg oddechowych, przez co chory ma problemy zarówno z nabraniem powietrza z płuc, jak i z jego wydychaniem. Najczęstszymi objawami choroby są: duszność, ucisk w klatce piersiowej i świszczący oddech. Badaniami, które pozwalają nam sprawdzić, czy cierpimy na POChP, są: spirometria (bada objętość i pojemność płuc), badanie poziomu gazów we krwi, pulsoksymetria (mierzy zawartość tlenu we krwi) i RTG płuc, które określa poziom zaawansowania rozedmy płuc czy zapalenia oskrzeli.

Warto wiedzieć: Rak krtani najczęściej dotyka palaczy

Płuca palacza - jak uchronić się przed chorobami płuc?

• przede wszystkim jak najszybciej rzuć palenie;
• nie przebywaj wśród osób palących, by uniknąć wdychania dymu papierosowego (tzw. bierne palenie);
• unikaj miejsc zanieczyszczonych pyłem węglowym, spalinami czy dymem kominowym;
• w sezonie zwiększonego zachorowania na grypę i inne choroby dróg oddechowych unikaj dużych skupisk ludzi;
• prowadź zdrowy styl życia: uprawiaj aktywność fizyczną, stosuj dietę bogatą w białko i wapń, potas, witaminę C, E i inne antyoksydanty - m.in. korotenoidy i flawonoidy obecne w warzywach i owocach o intensywnych barwach;
• wyeliminuj z jadłospisu sól, napoje gazowane i żywność przetworzoną;

Monika Majewska