Nefropatia cukrzycowa. Leczenie cukrzycowej choroby nerek

Nefropatia cukrzycowa należy do poważnych powikłań cukrzycy, może doprowadzić do skrajnej niewydolności nerek i konieczności stosowania leczenia nerkozastępczego, czyli dializ. Nefropatii nie da się wyleczyć, ale można spowolnić postęp cukrzycowej choroby nerek, np. stosowaniem odpowiedniej diety.

Spis treści

1. Nefropatia cukrzycowa: przyczyny
2. Nefropatia cukrzycowa: badania
3. Leczenie nefropatii cukrzycowej
4. Dieta przy nefropatii cukrzycowej

Nefropatia cukrzycowa to wcale nie tak rzadkie powikłanie cukrzycy. Cukrzyca powoduje przewlekły nadmiar cukru we krwi, który znacznie zwiększa przepływ krwi przez kłębuszki nerkowe, co prowadzi do ich uszkodzenia. Pod wpływem glukozy w kłębuszkach i naczyniach krwionośnych gromadzą się substancje (np. sorbitol), które negatywnie wpływają na ich budowę i funkcjonowanie.

Inne aktywne substancje zaburzają pracę nefronów (filtrują krew). Zwiększa się przepuszczalność kłębuszków nerkowych i w moczu stale obecne jest białko. Z czasem dochodzi też do ich stwardnienia oraz włóknienia miąższu nerek, czyli do niewydolności nerek.

Nefropatia cukrzycowa: przyczyny

Zwiększone ryzyko zachorowania na nefropatię cukrzycową powodują:

• wysokie ciśnienie tętnicze
• wysoki poziom cholesterolu całkowitego
• niski poziom HDL i trójglicerydów
• częste zakażenia układu moczowego

Najgroźniejsze jest nadciśnienie tętnicze, bo uszkadza naczynia krwionośne nerek, co prowadzi do ich niewydolności. Współistnienie cukrzycy i nadciśnienia zwiększa ryzyko schyłkowej niewydolności nerek ok. 5 razy.

Nefropatia cukrzycowa: badania

Nefropatia występuje u 9-40 proc. chorych na cukrzycę typu 1 i u 3-50 proc. z cukrzycą typu 2. Chorobę rozpoznaje się podczas badania moczu, w którym stwierdza się obecność białka. Nie ma wczesnych sygnałów choroby, bo nerki nie bolą. Gdy pojawia się ból lub inne dowody ich niesprawności, na działania profilaktyczne, a niekiedy także na skuteczne leczenie, jest za późno.

Dlatego chory na cukrzycę musi raz w roku wykonać badanie na obecność albumin w moczu. W przypadku cukrzycy typu 1 badanie należy rozpocząć po 5 latach od rozpoznania choroby, w cukrzycy typu 2 – zaraz po postawieniu diagnozy.

Leczenie nefropatii cukrzycowej

Niestety, nie da się wyleczyć cukrzycowej choroby nerek, ale można spowolnić jej postęp. Podstawą jest prawidłowe leczenie samej cukrzycy, czyli jak najlepsze wyrównanie glikemii, opanowanie nadciśnienia tętniczego (nie powinno przekraczać 130/80 mmHg, a u osób z dużym białkomoczem być niższe niż 125/80 mmHg).

Zazwyczaj chory musi przyjmować kilka leków obniżających ciśnienie krwi. Należy też kontrolować poziom cholesterolu i trójglicerydów. Ważnym sprzymierzeńcem w leczeniu nefropatii cukrzycowej jest dieta.

Dieta przy nefropatii cukrzycowej

Należy ograniczyć do minimum sól. Trzeba też jeść mało mięsa, ponieważ podwyższa ono stężenie wapnia, szczawianów i kwasu moczowego, które sprzyjają tworzeniu się kamieni nerkowych. Z tego samego powodu musimy odstawić szpinak, rabarbar, buraki i botwinę. Czarna herbata, słodzone napoje i czekolada zakwaszają mocz, czyli w tym przypadku działają źle dla nerek. Trzeba pić dużo wody, może być dosmaczona sokiem jabłkowym. Warto pamiętać o błonniku (otręby ryżowe lub kukurydziane).

Anna Jarosz