6 pytań o meningokoki
Meningokoki mogą być bardzo groźne. Aby doszło do zakażenia meningokokami, trzeba mieć kontakt ze śliną chorego. Bakterie te przenoszą się poprzez kontakt ze śliną nosiciela lub chorego, np. pocałunek w usta, oblizywanie smoczka. Jak jeszcze można się zarazić meningokokami? Jakie są objawy zakażenia meningokokami? Na czym polega leczenie? Jak zapobiec zakażeniu meningokokami?
Spis treści
- Jak można się zakazić meningokokami?
- Kto jest szczególnie narażony na zakażenie meningokokami?
- Jakie są pierwsze objawy zakażenia meningokokami?
- Jak przebiega choroba meningokokowa?
- Jak wygląda leczenie zakażenia meningokokami?
- Czy przeciw meningokokom można się zaszczepić?
- 6 faktów na temat infekcji meningokokowej
Zakażenie meningokokami może mieć bardzo poważne skutki. Meningokoki to bakterie z gatunku Neisseria meningitidis, wywołujące m.in. ciężkie zakażenia inwazyjne, takie jak: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR) i sepsa (posocznica), określane jako inwazyjna choroba meningokokowa. Na inwazyjną chorobę meningokokową może zachorować każdy, jednak najbardziej narażone są niemowlęta i małe dzieci (do 5. roku życia) oraz młodzi ludzie (między 15. a 24. rokiem życia). W Polsce większość przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej to zachorowania spowodowane przez meningokoki grupy B i C. Zdarzają się również pojedyncze zachorowania wywołane przez serogrupy W135 oraz Y.
Jak można się zakazić meningokokami?
Meningokoki żyją w wydzielinie jamy nosowo-gardłowej. Szacuje się, że około 5 - 10 proc. zdrowych ludzi nieświadomie jest ich nosicielami. Znacznie częściej meningokoki atakują małe dzieci oraz młodzież, ponieważ poziom odporności dzieci jest stosunkowo niski, a młodzież jest bardziej skłonna do ryzykownych zachowań zdrowotnych. Zwiększenie zakażeń zauważa się w sezonie jesienno-zimowym oraz wiosennym. Wtedy bowiem częściej zapadamy na przeziębienia, co sprzyja rozprzestrzenianiu się bakterii drogą kropelkową.
Aby doszło do zakażenia meningokokami, trzeba mieć kontakt z wydzieliną z górnych dróg oddechowych nosiciela lub chorego. Meningokoki przenoszą się więc zarówno podczas pocałunku osoby chorej lub nosiciela ze zdrową, jak również poprzez jedzenie tej samej kanapki czy używanie tych samych sztućców oraz talerzy.
Kto jest szczególnie narażony na zakażenie meningokokami?
Bakterie te przede wszystkim atakują dzieci w wieku od 3 do 5 lat, a także młodzież między 14. a 19. rokiem życia. Szkoła, grupowe zabawy i wyjazdy, czy w końcu dyskoteki - wszystko to sprzyja infekcjom i tym samym rozprzestrzenianiu się menigokoków. Wśród dorosłych, do zachorowań dochodzi zazwyczaj w dużych zbiorowiskach ludzkich, m.in. w koszarach czy akademikach.
Meningokoki są niebezpieczne
Najbardziej narażone są najmłodsze dzieci – w pierwszych dwóch latach życia zapadalność na IChM jest najwyższa. Drugą grupą wiekową, w której obserwuje się wzrost zachorowań, są nastolatki. Ryzyko choroby u małych dzieci jest związane z niedojrzałością ich układu immunologicznego. Natomiast u młodzieży ryzyko rośnie przy aktywnym społecznie trybie życia – przebywaniem w dużych skupiskach ludzkich, np. w szkole, na studiach, na koncertach. Rozprzestrzenianie się meningokoków odbywa się drogą kropelkową (kontakt z wydzieliną chorego, np. podczas kaszlu, kichania), przez kontakt bezpośredni (np. pocałunek) lub kontakt pośredni z osobą chorą (np. korzystanie ze wspólnych sztućców lub naczyń).
Źródło: www.zaszczepsiewiedza.pl
Pierwsze objawy inwazyjnej choroby meningokokowej są zwykle niecharakterystyczne, podobne do przeziębienia, nie występują w określonej kolejności, a część z nich może w ogóle nie wystąpić.
Jakie są pierwsze objawy zakażenia meningokokami?
Pierwsze objawy przypominają grypę:
- gorączka
- drażliwość
- wymioty
- utrata apetytu
- senność
- wzmożone pragnienie
Potem pojawiają się:
- charakterystyczna wysypka wybroczynowa
Charakterystycznym, ale nie zawsze obecnym objawem rozwijającej się inwazyjnej choroby meningokokowej jest wysypka wybroczynowa, nieblednąca pod naciskiem (można wykonać tak zwany test szklankowy polegający na przyłożeniu szklanki do wysypki i sprawdzeniu, czy zblednie pod jej naciskiem).²
- biegunka
- bladość
- trudności w oddychaniu
- ból nóg
- obniżone napięcie mięśniowe
- zimne dłonie i stopy
- światłowstręt, utrata przytomności
- sztywność karku
- drgawki
Jeśli objawy te nasilają się, to znaczy, w ciągu kilku godzin stan chorego ulega pogorszeniu, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza. Pamiętajmy, żeby nie czekać na poważniejsze objawy, takie jak sztywnienie karku, wybroczyny na skórze czy utraty przytomności. Jeśli wystąpią, oznacza to przeważnie zaawansowane stadium choroby. Tymczasem w przypadku choroby meningokokowej liczy się każda minuta.
Inwazyjna choroba meningokowa charakteryzuje się dynamicznym i nieprzewidywalnym przebiegiem. Może przyjąć postać sepsy (posocznicy), czyli zakażenia krwi, lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Zdarza się także, że przebiega pod obiema postaciami jednocześnie. Do wyobraźni przemawia fakt, że choroba może rozwinąć się niezwykle szybko – nawet w ciągu 24 godzin, doprowadzając do zgonu wcześniej zupełnie zdrowych osób.
W przypadku zbyt późnego podjęcia właściwego leczenia śmiertelność może sięgać 70–80%. Nawet po skutecznej terapii inwazyjnej choroby meningokowej wielu pacjentom grożą trwałe powikłania neurologiczne, ubytki skóry, tkanek lub amputacje kończyn.
Jeśli choroba może atakować w ekspresowym tempie i niesie za sobą tak poważne konsekwencje, niezwykle ważne staje się jej wczesne rozpoznanie i natychmiastowe rozpoczęcie odpowiedniego leczenia. Jakie są więc pierwsze symptomy, które mogą nas skierować na właściwy trop? Eksperci podkreślają, że niestety objawy nie są charakterystyczne i łatwo o ich pomylenie np. z grypą (gorączka, ból głowy czy bóle stawowo-mięśniowe).Warto zwrócić uwagę, że objawy inwazyjnej choroby meningokowej zmieniają się w trakcie jej rozwoju. Wśród symptomów towarzyszących chorobie mogą wystąpić m.in.: wymioty, senność, brak apetytu, trudności w oddychaniu, obniżone napięcie mięśniowe, drgawki oraz bóle kończyn. U najmłodszych dzieci najczęściej dochodzi do drgawek, zaniku apetytu lub niepokoju ruchowego. Charakterystycznym, jednakże nie zawsze występującym objawem jest nieblednąca pod naciskiem wysypka wybroczynowa. Możemy ją zbadać, wykonując tzw. test szklankowy, tj. przyciskając bok szklanki do zmian na skórze. W przypadku zakażenia meningokowego plamki nie zbledną pod jej naciskiem.
Źródło: www.zaszczepsiewiedza.pl
Jak przebiega choroba meningokokowa?
Meningokoki prowadzą do ropnego zapalenia opon mózgowych lub posocznicy, tzw. sepsy. Zbyt późno rozpoznana choroba może prowadzić do głuchoty, uszkodzenia mózgu, epilepsji, amputacji kończyn, a nawet śmierci. Zwłaszcza jeśli meningokoki wywołają sepsę. Śmiertelność najcięższej postaci sepsy, tzw. sepsy piorunującej może sięgać 50 proc.
Jak wygląda leczenie zakażenia meningokokami?
Niezbędne jest leczenie szpitalne. Po szybkim rozpoznaniu choroby, podaje się wysokie dawki antybiotyków.
Czy przeciw meningokokom można się zaszczepić?
Tak. Na polskim rynku istnieją różne rodzaje szczepionek, które chronią przed jedną lub czterema grupami meningokoków. Każde ze szczepień ma formę zastrzyku. Już od ukończenia drugiego miesiąca życia można zaszczepić malucha przeciwko meningokokom serogrup B oraz C. Starsze dzieci, mające powyżej 12–24 miesięcy życia, można zaszczepić przeciwko czterem serogrupom meningokoków (A, C, W-135 oraz Y). Szczepienia przeciwko meningokokom są rekomendowane już dla niemowląt od 2. miesiąca życia, ponieważ najwięcej zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową jest w 1. roku życia.
6 faktów na temat infekcji meningokokowej
Polecany artykuł:
![Czy masz stan przedcukrzycowy? Sprawdź to [TEST]](http://cdn.galleries.smcloud.net/t/galleries/gf-ppVd-4KH9-GqAK_czy-masz-stan-przedcukrzycowy-320x213.jpg)
